加多宝一口气炒了总裁和副总经理后,宣布三年内要上市
Mastodon là m?t d?ch v? m?ng x? h?i t? do ngu?n m? ho?t ??ng v?i hình th?c t? l?u tr? (self-hosting). Nó cho phép b?t c? ai c?ng có th? xay d?ng m?t h? th?ng máy ch? ??c l?p bên trong m?ng l??i. Thành viên trong m?t h? th?ng máy ch? có th? k?t n?i li?n m?ch v?i thành viên nh?ng h? th?ng máy ch? khác.
![]() | |
Tác gi? g?c | Eugen Rochko[1] |
---|---|
Nhà phát tri?n | Mastodon gGmbH[2] |
Phát hành l?n ??u | 16?tháng 3 n?m 2016[3] |
Phiên b?n ?n ??nh | 4.4.2
/ 23 tháng 7 n?m 2025 |
Kho m? ngu?n | |
Vi?t b?ng | Ruby on Rails, JavaScript (React.js, Redux) |
H? ?i?u hành | ?a n?n t?ng |
N?n t?ng | Web, iOS, Android, Linux và MacOS, Windows, BSD, Sailfish OS, PureOS |
Có hi?u l?c trong | 93, bao g?m Ti?ng Vi?t |
Th? lo?i | Ti?u blog |
Gi?y phép | AGPLv3 |
Website | joinmastodon |
Linh v?t c?a Mastodon là chú voi r?ng m?u có l?ng xo?n, ??i khi ?m m?t chi?c máy tính b?ng ho?c ?i?n tho?i th?ng minh.
Tính n?ng
s?aMastodon phát hành l?n ??u tiên vào tháng 10 n?m 2016 và d?n m? r?ng vào tháng 4 n?m 2017.[4]
Giao di?n ng??i dùng
s?aMastodon có nh?ng tính n?ng ti?u blog t??ng t? nh? Twitter là ??ng tút (v?n b?n), hình ?nh, video và am thanh. Bên c?nh ?ó, ng??i dùng còn th? nh?n tin ho?c t?o nh?ng cu?c bình ch?n. Nh?ng bài ??ng c?a ng??i dùng ???c g?i là Tút, ch?a t?i ?a 500 ky t? và có th? thi?t l?p các ch? ?? c?ng khai ho?c riêng t? tùy y.[5] Tuy nhiên, qu?n tr? viên c?a các máy ch? có th? ch?nh s?a m? ngu?n ?? t?ng gi?i h?n này.
T? phiên b?n 2.9.0, Mastodon m?c ??nh s? d?ng giao di?n m?t c?t cho ng??i m?i s? d?ng.[6] Khi chuy?n sang ch? ?? nhi?u c?t, giao di?n ng??i dùng c?a Mastodon g?n gi?ng nh? TweetDeck c?a Twitter. Trên dòng th?i gian, nh?ng tút có th? hi?n th? v?i tính n?ng c?nh báo "n?i dung nh?y c?m". Khi ch?n tùy ch?n này, nh?ng ng??i xem ph?i click vào n?i dung ?? b? làm m? m?i có th? xem ???c toàn b?.[7]
Mastodon l?u tr? c?c b? các tin nh?n và s?p x?p dòng th?i gian theo th?i gian th?c.[7]
H? th?ng máy ch?
s?aK? t? phiên b?n 1.6, nh?ng máy ch? ho?t ??ng trên Mastodon ??u s? d?ng giao th?c ActivityPub.[8] Vì v?y, ng??i dùng Mastondon có th? giao ti?p v?i ng??i dùng các n?n t?ng m? khác s? d?ng chung giao th?c ActivityPub nh? PeerTube, Pixelfed, Friendica.[9]
Mastodon ho?t ??ng theo ki?u m?ng x? h?i liên h?p, m?i ng??i dùng là thành viên c?a m?t h? th?ng máy ch? ??c l?p. Nh?ng h? th?ng máy ch? l?n nh? Gab, Pawoo có g?n 545,000+ ng??i dùng vào th?i ?i?m tháng 5 n?m 2019. M?t s? khác thì d?a trên s? thích chung, nh? meme, trò ch?i ?i?n t?, ho?c c?ng ngh?.[7]
Nh?ng h? th?ng máy ch? này ?óng vai trò nh? m?t nút m?ng trong m?ng máy tính. M?i h? th?ng máy ch? có nh?ng B? quy t?c ?ng x?, ?i?u kho?n s? d?ng và Chính sách qu?n ly riêng. Ví d? nh? Mastodon.social thì ng?n c?m nh?ng n?i vi ph?m lu?t pháp c?a ??c và Pháp, bao g?m nh?ng bi?u t??ng phát xít, vi?c ch?i b? v? di?t ch?ng Holocaust và phan bi?t ch?ng t?c. Ng??i dùng có th? ???c cho phép chia s? n?i dung t? h? th?ng máy ch? khác ho?c kh?ng.
Ng??i dùng c?ng có th? ?n ho?c ch?n ng??i dùng khác, k? c? qu?n tr? viên.[7][10]
?i?u này khác v?i m?ng x? h?i truy?n th?ng ? ch? cho phép ng??i dùng t? do l?a ch?n ho?c r?i b? m?t máy ch? b?t k? mà kh?ng ph?i ch?u ch?m d?t h?n quy?n truy c?p vào m?ng x? h?i Mastodon.
Nh?ng máy ch? l?n
s?aN?m 2017, Pixiv phát tri?n m?ng x? h?i "Pawoo" d?a trên m? ngu?n m? c?a Mastodon.[11] C?ng ty Nh?t B?n Russell ?? mua l?i "Pawoo" vào n?m 2019.
M?ng x? h?i Gab thay ??i n?n t?ng c?a h?, dùng m? ngu?n c?a Mastodon và tr? thành máy ch? có s? l??ng ng??i dùng l?n nh?t vào tháng 7 n?m 2019.[12] Nh?ng nhà phát tri?n Mastodon phát bi?u r?ng h? "hoàn toàn ??i l?p v?i d? án và ly t??ng c?a Gab", ??ng th?i cáo bu?c Gab "ki?m ti?n nh? n?i dung phát xít núp bóng t? do ng?n lu?n" c?ng nh? "thu phí nh?ng tính n?ng mi?n phí c? b?n c?a Mastodon".[13]
M?ng x? h?i Truth Social ???c thành l?p vào tháng 2 n?m 2021 b?i c?u T?ng th?ng M? Donald Trump c?ng d?a trên m? ngu?n m? c?a Mastodon. Tuy nhiên, nó ?? lo?i b? m?t s? tính n?ng, bao g?m kh? n?ng liên h?p v?i các máy ch? khác, tính n?ng t?o th?m dò y ki?n ??và tùy ch?n hi?n th? bài ??ng.
S? ?ón nh?n
s?aTháng 11 n?m 2017, nh?ng ngh? s?, nhà v?n, doanh nhan nh? Chuck Wendig, John Scalzi, Melanie Gillman và sau là John O'Nolan (nhà sáng l?p Ghost CMS) tham gia Mastodon.[14][15][16][17][18]
S? ng??i dùng toàn c?u t? 766,500 vào ngày 1 tháng 8 n?m 2017[19] ?? ch?m m?c 1 tri?u vào ngày 1 tháng 12 cùng n?m.
Vào tháng 4 n?m 2018, l??ng ng??i dùng Mastodon ??t ng?t t?ng cao b?i phong trào #deletefacebook.[20][21]
Th?ng báo c?m n?i dung ng??i l?n c?a Tumblr vào tháng 12 n?m 2018 c?ng khi?n m?t s? l??ng l?n ng??i dùng Tumblr chuy?n sang Mastodon.[22]
Nhi?u ng??i dùng Twitter ?n ?? mang xu h??ng chính tr? cánh t? c?ng chuy?n sang dùng Mastodon sau khi cho r?ng Twitter ch? ki?m duy?t tài kho?n c?a nh?ng ng??i dùng t?ng l?p x? h?i th?p.[23]
C? quan giám sát b?o v? d? li?u chau ?u (EDPS) có m?t máy ch? Mastodon riêng (???c g?i là EU Voice) s? d?ng nh? kênh truy?n th?ng chính th?c c?a các t? ch?c, c? quan thu?c Liên minh Chau ?u (EUIs).[24]
Tính ??n Tháng M?t 2024, Mastodon h? tr? 93 ng?n ng?, trong ?ó có Ti?ng Vi?t và 3 tri?u ng??i dùng ho?t ??ng th??ng xuyên.[25]
Tham kh?o
s?a- ^ "The coder who built Mastodon is 24, fiercely independent, and doesn't care about money". Mashable.
- ^ "Contact us / Impressum".
- ^ "v0.1.0". ngày 16 tháng 3 n?m 2016. Truy c?p ngày 18 tháng 7 n?m 2019 – qua GitHub.
- ^ Steele, Chandra (ngày 6 tháng 4 n?m 2017). "What Is Mastodon and Will It Kill Twitter?". PCMag Australia.
- ^ "Twitter just doubled the character limit for tweets to 280". Theverge.com. ngày 26 tháng 9 n?m 2017. Truy c?p ngày 3 tháng 12 n?m 2018.
- ^ "Mastodon 2.9". Official Mastodon Blog (b?ng ti?ng Anh). Truy c?p ngày 16 tháng 6 n?m 2019.
- ^ a b c d Farokhmanesh, Megan (ngày 7 tháng 4 n?m 2017). "A beginner's guide to Mastodon, the hot new open-source Twitter clone". The Verge. Truy c?p ngày 8 tháng 4 n?m 2017.
- ^ "ActivityPub IndieWeb". indieweb.org. Truy c?p ngày 12 tháng 10 n?m 2019.
- ^ "Mastodon launches their ActivityPub support, and a new CR!". ActivityPub.rocks. Truy c?p ngày 20 tháng 1 n?m 2019.
- ^ Rochko, Eugen. "Learning from Twitter's mistakes". Medium.com. B?n g?c l?u tr? ngày 10 tháng 12 n?m 2018. Truy c?p ngày 7 tháng 9 n?m 2018.
- ^ "Mastodon hosted on pawoo.net". Pawoo (b?ng ti?ng Anh). Truy c?p ngày 17 tháng 1 n?m 2020.
- ^ Makuch, Ben; Koebler, Jason; Mead, Derek (ngày 11 tháng 7 n?m 2019). "Mastodon Was Designed to Be a Nazi-Free Twitter—Now It's the Exact Opposite". Vice. Truy c?p ngày 17 tháng 7 n?m 2019.
- ^ Eleanor (ngày 4 tháng 7 n?m 2019). "Statement on Gab's fork of Mastodon". Official Mastodon Blog. Truy c?p ngày 17 tháng 7 n?m 2019.
- ^ "Mastodon Users (bot), ngày 1 tháng 12 n?m 2017, 4:00 PM". Mastodon.social. Truy c?p ngày 1 tháng 12 n?m 2017.
- ^ Bonnington, Christina (ngày 22 tháng 11 n?m 2016). "Mastodon is an open source, decentralized version of Twitter". The Daily Dot. Truy c?p ngày 11 tháng 1 n?m 2017.
- ^ "Mastodon Is Like Twitter Without Nazis, So Why Are We Not Using It?". Motherboard. ngày 4 tháng 4 n?m 2017. B?n g?c l?u tr? ngày 24 tháng 6 n?m 2017. Truy c?p ngày 21 tháng 9 n?m 2018.
- ^ Tidey, Jimmy (ngày 6 tháng 1 n?m 2017). "What would Twitter be if it adopted Wikipedia's politics?". openDemocracy. B?n g?c l?u tr? ngày 5 tháng 9 n?m 2018. Truy c?p ngày 11 tháng 1 n?m 2017.
- ^ "Are You on Mastodon Yet? Social Network of Our Own – ProfHacker - Blogs - The Chronicle of Higher Education". Chronicle.com. ngày 28 tháng 11 n?m 2016. Truy c?p ngày 21 tháng 9 n?m 2018.
- ^ "dynamic status of mastodon". Eliotberriott.com. B?n g?c l?u tr? ngày 16 tháng 8 n?m 2024. Truy c?p ngày 16 tháng 4 n?m 2017.
- ^ POST, Brian Fung, WASHINGTON. "Facebook's poor care of customer data is driving users to social networks such as Mastodon". www.philly.com.
{{Chú thích web}}
: Qu?n ly CS1: nhi?u tên: danh sách tác gi? (liên k?t) - ^ "User Count Bot". Mastodon.social. Truy c?p ngày 3 tháng 12 n?m 2018.
- ^ Gibson, Kate (ngày 3 tháng 12 n?m 2018). "Tumblr banning adult content starting Dec. 17, citing porn concerns". CBS News. Truy c?p ngày 3 tháng 12 n?m 2018.
- ^ Kapur, Manavi. "This chart from Mastodon's creator shows just how angry some Indian Twitter users are". Quartz India (b?ng ti?ng Anh). Truy c?p ngày 14 tháng 11 n?m 2019.
- ^ EDPS launches pilot phase of two social media platforms (press release).
- ^ Nicholas, Josh. "Elon Musk drove more than a million people to Mastodon – but many aren't sticking around". The Guardian. Truy c?p ngày 9 tháng 1 n?m 2023.